Maatregelen betreffende de bescherming tegen de coronavirus

Aan alle gelovigen en medewerkers van het bisdom Antwerpen

Goede vrienden,

Op 12 maart stuurde ik u een eerste brief in verband met de gevolgen van het corona-virus in ons land.  De aanleiding voor deze tweede brief zijn de nieuwe maatregelen die de bisschoppen van België bekend hebben gemaakt.  U vindt deze maatregelen hieronder. Ze gelden voor heel het land. Hieronder wil ik de toepassing van enkele maatregelen voor ons bisdom toelichten.

Alle liturgische diensten van de Goede Week (van Palmzondag 5 tot Pasen 12 april 2020) worden geschorst. Om de gelovigen toe te laten deze diensten te volgen via radio, tv of livestream kan de bisschop voor enkele plaatsen een uitzondering maken. Slechts de medewerkers die noodzakelijk zijn voor deze viering met opname, kunnen in de kerk aanwezig zijn. Daarbij zullen zij de regels van social distancing of bewaren van een veilige afstand zorgvuldig in acht nemen.

Deze schorsing geldt voor alle kerken en kapellen waar een publieke eredienst plaatsvindt, inbegrepen alle kapellen of gebedsruimten van kloosters, katholieke instellingen of bedevaartsoorden. Ze geldt eveneens voor niet-katholieke gemeenschappen die gebruik maken van katholieke kerken of kapellen. Contemplatieve of monastieke religieuze gemeenschappen kunnen het getijdengebed en de diensten van de Goede Week enkel vieren in besloten kring, zonder gasten of bezoekers.

Informatie over welke liturgische diensten tijdens de Goede Week kunnen gevolgd worden op radio, tv of livestream kan men vinden op Kerknet https://www.kerknet.be/bisdom-antwerpen/artikel-informatie/coronacrisis-ad-valvas-faq?microsite=203

1. Palmzondag

Hoewel er geen publieke vieringen doorgaan, zullen uitsluitend vieringen plaatsvinden met ten hoogste enkele personen met het oog op de uitzendingen op radio, tv of streaming. Zij verlopen in besloten kring en met inachtneming  van de voorgeschreven ‘veilige afstand’.  Er worden geen gezegende palmtakken verspreid binnen of buiten het kerkgebouw.  Om een tweevoudige reden. Een liturgische reden: omdat deze palmtakken eerst en vooral thuishoren in de liturgie van palmzondag. Een preventieve reden: om samenscholingen van personen te vermijden.

2. Chrismaviering

De zegening van de heilige oliën en de wijding van het heilig chrisma (voor het doopsel, het vormsel, de priesterwijding en de ziekenzalving) kan alleen maar plaatsvinden in besloten kring, met de bisschop als voorganger, samen met enkele priesters. De  bisschop kan de chrismaviering ook uitstellen tot wanneer opnieuw publieke liturgische vieringen mogelijk zijn. De verdeling van de heilige oliën zal gebeuren na de pandemie, volgens richtlijnen die elk bisdom daarover zal geven.

3. Witte Donderdag, Goede Vrijdag, paaswake en Pasen 

Er zijn enkel vieringen met ten hoogste enkele personen met het oog op de uitzendingen op radio, tv of streaming. Zij verlopen in besloten kring met inachtneming van de voorgeschreven ‘veilige afstand’.

Onder de huidige maatregelen kan het persoonlijke biechtsacrament niet toegediend worden. De bisschoppen van België verlenen toestemming aan de gelovigen hun paasbiecht uit te stellen tot een latere datum. Of, zoals paus Franciscus het onlangs zegde voor de uitzonderlijke omstandigheden dit jaar: Ja, het is mogelijk vergiffenis van God te ontvangen zonder priester; het volstaat met Hem te spreken, Hem de waarheid te zeggen: ‘Heer, ik heb dit en dat gedaan’, Hem dan om vergeving te vragen, een oprechte ‘akte van berouw’ te spreken en Hem te beloven: ‘Nadien zal ik biechten, maar wil mij nu vergiffenis schenken’. En onmiddellijk zal men in Gods genade terugkeren.

Hoe kan men dit jaar, zonder biecht en communie, toch Pasen vieren of zijn ‘paasplicht’ vervullen?  Door te doen wat wel kan: bidden thuis, alleen of met het gezin; de Schriftlezingen en gebeden van de Goede Week persoonlijk lezen en overwegen; zich verbinden met een liturgische viering via radio, tv of streaming.

4. Volwassendopen

Dit jaar kunnen de volwassendopen niet doorgaan in de paasnacht of op Pasen. De bisschoppen weten zich verbonden met wie zich al lange tijd voorbereiden op hun doopsel met Pasen. Zij begrijpen hun ontgoocheling en vragen hen geduld. Zodra mogelijk zullen zij een andere dag of periode voor hun doopsel voorstellen.

5. Doopsels en kerkelijke huwelijken

Alle doopsels en kerkelijke huwelijken worden uitgesteld tot wanneer deze vieringen opnieuw mogelijk zijn. De bisschoppen nemen deze beslissing met alle begrip voor de ontgoocheling bij wie hun  huwelijk of het doopsel van hun kind zorgvuldig hebben voorbereid en intens ernaar verlangen.

Vanuit het bisschopshuis en de kathedraal proberen we dagelijks digitaal in contact te blijven met heel ons bisdom en met alle gelovigen. Hoe maak je verbinding met dezelivestream? Ga op het internet naar www.bisdomantwerpen.be;  klik daar op de grote tegel ‘Coronavirus: per dag verbinding met de bisschop en liturgisch aanbod’.  Op het dagelijkse aanbod van onze livestream staan sinds het begin van deze week onder meer de dagelijkse eucharistieviering (om 10.00 uur), een programma‘Kroongetuigen’ voor de jeugd (om 13.30 uur),  een bezinning en gebed door de bisschop, met toelichting over de concrete maatregelen (om 17.00 uur),  een verdiepend moment door Bart Paepen (om 17.30 uur) en een rubriek ‘Zorgen voor elkaar’.  Dank om deze livestream verder bekend te maken aan de gelovigen en de nodige ‘links’ door te geven.

Over de vieringen van de Goede Week oplivestream of tv zullen we u tijdig extra informatie sturen. De Vlaamse bisdommen plannen een gemeenschappelijk aanbod op de belangrijkste dagen van de Goede Week.  Komende zondag 29 maart zal de bisschop opnieuw om 10.00 uur vialivestream de eucharistie voorgaan in de (lege) kathedraal van Antwerpen.

Zowat alles wat we nu doen – op het werk, in het gezin, in de politiek of in de kerk – is inspelen op ongekende situaties. Er ligt voor niemand een draaiboek klaar. Het is voor iedereen improviseren. We moeten nieuwe wegen vinden en nieuwe kanalen gebruiken om met elkaar in verbinding te blijven.  Erger dan corona is het virus van de ontmoediging of van de twijfel. Als kerkgemeenschap is het onze zending ertoe bij te dragen dat we de menselijke kant van deze crisis te boven komen. We hopen en bidden dat deze uitzonderlijke omstandigheden niet lang moeten duren.

Met beste groeten,

+ Johan Bonny

Vormsels en Eerste communies uitgesteld
Richtlijnen van de bisschoppen van België

Het corona-virus verplicht ons tot uiterste voorzichtigheid. Daarom hebben de bisschoppen van België vandaag, 30 maart 2020, beslist dat de vieringen van het Vormsel en
de eerste communie die voorzien waren tussen Pasen en Pinksteren niet kunnen doorgaan
op de voorziene datum. De vormsels worden verschoven naar de maanden september of
oktober. De eerste communies worden verschoven naar het volgende schooljaar.
Elk bisdom zal een regeling voorstellen aangepast aan de eigen situatie. Elk bisdom
zal daarover de nodige communicatie verspreiden.
De redenen voor dit uitstel liggen voor de hand. Zelfs wanneer de regering een versoepeling
van de huidige maatregelen toelaat, zal zij geen vieringen toelaten met volle kerken met mensen van diverse families en generaties (grootouders!); ongeacht wat ze in de voorbije maanden met corona hebben meegemaakt.
In de laatste maand van het schooljaar zullen de kinderen alles op alles moeten zetten om
hun schooljaar goed te voltooien, in het bijzonder de vormelingen uit het 6e
leerjaar basisonderwijs die hun kwalificatie moeten halen voor het middelbaar. Het heeft dan ook geen zin
hun vormsel nog in juni plaats te laten vinden.
Ook al kunnen parochies of catechisten nu geen bijeenkomsten beleggen, wij vragen dat ze
contact houden met hun communicanten of vormelingen. Daarvoor bestaan diverse mogelijkheden, onder andere via post, email, streaming of telefoon. Van zodra een nieuwe datum
is vastgelegd, zullen ze hun bijeenkomsten daarop kunnen afstemmen.
De Bisschoppen danken allen die zich inspannen goed met de eerste communicanten en de
vormelingen te communiceren, deze moeilijke beslissing te helpen duiden en te helpen werken aan een goede overbrugging naar een nieuwe datum.
Deze richtlijnen sluiten aan bij de richtlijnen van de Bisschoppen van vorige maandag 23
maart.
De Bisschoppen van België
Maandag 30 maart 2020

Vieren met onze bisschop